Dây Cung Niềng Răng Có Mấy Loại? Công Dụng Ra Sao?

Các loại dây cung niềng răng là khí cụ hỗ trợ đắc lực cho phương pháp niềng răng bằng mắc cài. Mỗi loại sẽ có những ưu, nhược điểm và công dụng riêng. Cùng tìm hiểu chi tiết về vấn đề này qua bài viết dưới đây. 

Dây cung chỉnh nha là gì? Công dụng ra sao?

Dây cung niềng răng là loại khí cụ quan trọng tạo ra lực kéo giúp điều chỉnh các răng sai lệch về vị trí đúng trên cung hàm. Loại dây cung này được biết đến với chức năng không thể thiếu khi thực hiện phương pháp niềng răng bằng mắc cài.

Các loại dây cung niềng răng có cấu tạo dài và mảnh, làm từ chất liệu cao cấp, an toàn cho sức khỏe và được gắn cố định trên rãnh mắc cài. Theo các chuyên gia, sự kết hợp giữa mắc cài và dây cung sẽ tạo ra lực ổn định trên thân răng, từ đó giúp quá trình niềng răng diễn ra nhanh chóng và thuận lợi hơn.

Dây cung sẽ được luân phiên thay đổi để phù hợp với từng giai đoạn niềng răng. Ở mỗi giai đoạn, dây cung sẽ có chức năng và nhiệm vụ khác nhau, cụ thể là:

• Giai đoạn dàn đều răng: Thông thường, dây cung được sử dụng trong giai đoạn ban đầu thường có dạng tròn vì độ mảnh, nhẹ và tính đàn hồi cao. Điều này giúp răng làm quen dần và bắt đầu dịch chuyển từ từ theo phác đồ điều trị đề ra. Loại dây lý tưởng để sử dụng trong giai đoạn này là dây cung Niti.
• Giai đoạn đóng khoảng trong niềng răng: Trong giai đoạn này, bác sĩ sẽ đổi từ dây cung dạng tròn sang dạng tiết diện, nhằm điều chỉnh các răng thẳng đều và lấp đầy khoảng trống trên cung hàm. Thông thường, dây cung Stainless Steel có kích thước 0.016 × 0.025 và 0.019 × 0.025 (inches)  sẽ được sử dụng phổ biến trong giai đoạn đóng khoảng. Các bác sĩ sẽ tiến hành mở không gian sau, chỉnh răng phía trước và nắn chỉnh khớp cắn.
• Giai đoạn chỉnh khớp cắn và duy trì: Nếu như các giai đoạn trước tiến triển tốt, theo đúng lộ trình ban đầu thì giai đoạn này chỉ mất từ 2 – 8 tuần để điều chỉnh nốt khớp cắn. Các bác sĩ sẽ sử dụng dây cung Niti có kích thước 0.019 × 0.025 (inches) để điều chỉnh và duy trì khớp cắn ổn định.

Giải Đáp: Giai Đoạn Xấu Nhất Khi Niềng Răng Là Lúc Nào?

Các loại dây cung phổ biến nhất trong chỉnh nha

Trên thị trường hiện nay có rất nhiều loại dây cung chỉnh nha khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu của từng khách hàng. Thông thường, các loại dây cung niềng răng được làm từ hợp kim thép không gỉ, Niken – Titan,… Từ vật liệu chế tạo, có thể phân chia các loại dây cung niềng răng như sau:

#1. Dây cung niềng răng bằng kim loại quý

Edward Angle là nhà khoa học tiên phong trong việc áp dụng kim loại quý vào trong sản xuất các thiết bị nha khoa. Dây cung bằng hợp kim kim loại quý là khí cụ nha khoa có chi phí đắt nhất trong các loại dây cung niềng răng phổ biến hiện nay. Loại dây này được làm từ các kim loại quý như vàng, bạc hay bạch kim. Thành phần chính của các loại dây cung bằng kim loại quý bao gồm: Vàng (55% – 65%), Bạch kim (5 – 10%), Đồng(11 – 18%), Palladi (5 – 10%) và Niken (1 – 2%).

Dây cung bằng hợp kim kim loại quý là khí cụ chỉnh nha có khả năng chống ăn mòn cao. Đồng thời, sản phẩm này cũng được các chuyên gia khuyên dùng bởi độ dẻo và độ đàn hồi tốt. Tuy nhiên, mức giá niềng răng khi sử dụng dây cung kim loại quý rất cao, do đó loại dây cung này ít được ưa chuộng hơn so với các loại khác.

#2. Stainless Steel (thép không gỉ)

Ra mắt vào năm 1929, dây cung Stainless Steel đã nhận được sự “ưu ái” đặc biệt của giới chuyên gia trong lĩnh vực nha khoa thẩm mỹ. Với chất liệu từ hợp kim thép không gỉ thuộc loại Austenitic “18-8” chứa Chromium (17 – 25%), Niken (8 – 25%) và Carbon (1 – 2%), sản phẩm này có đủ khả năng thay thế loại dây cung hợp kim kim loại quý.

Dây cung hợp kim thép không gỉ có chi phí rẻ hơn rất nhiều so với kim loại quý. Bên cạnh đó, sản phẩm này cũng có độ cứng, khả năng chống ăn mòn và độ dẻo cao nên được áp dụng để chế tạo các dụng cụ niềng răng phức tạp.

Đặc biệt, dây cung thép không gỉ được các Tổ chức Nha khoa quốc tế kiểm duyệt mức độ an toàn tuyệt đối với sức khỏe con người. Đây là những ưu điểm vượt trội chứng minh dây cung hợp kim thép không gỉ không hề kém cạnh so với loại dây cung chỉnh nha bằng kim loại quý. Chình vì vậy, sản phẩm này được ứng dụng rộng rãi trong các ca niềng răng trên toàn thế giới.

Hiện nay, dây cung niềng răng Stainless Steel (hợp kim thép không gỉ) được chia thành 3 loại phổ biến sau:

• Dây 3 sợi twist: Dây 3 sợi twist được áp dụng hiệu quả trong trường hợp bệnh nhân muốn niềng răng sớm. Đây là mẫu dây 3 sợi có lò xo cao giúp hình thành hàm cố định một cách nhanh chóng, dễ dàng và không gây ra rủi ro khi cắt dây.
• Dây nhiều sợi: Dây nhiều sợi có chức năng đảm bảo cho sự hoạt động linh hoạt của các loại mắc cài, nhằm hạn chế tình trạng gãy xương hoặc làm tổn thương răng.
• Dây 6 sợi: Loại dây 6 sợi phát huy hiệu quả trong các ca niềng răng khấp khểnh, răng mọc lộn xộn, do sản phẩm này có thể uốn cong với mức độ cao. Ngoài ra, loại dây cung này có thể thực hiện chỉnh mắc cài mà không gây ra áp lực trong răng giúp hạn chế các biến chứng xấu xảy ra.

Xem thêm: Các Loại Thun Niềng Răng Được Sử Dụng Phổ Biến Nhất

#3. Dây cung niềng răng Cobalt – Chromium

Dây cung niềng răng Cobalt-chromium được ứng dụng trong chỉnh nha thẩm mỹ từ những năm 1950 và nhận được vô số đánh giá tích cực từ phía chuyên gia và khách hàng sử dụng. Vật liệu chế tác loại dây cung này bao gồm: 40% Coban, 20% Crom, 16% Sắt và 16% Niken.

Theo các chuyên gia, dây cung hợp kim Cobalt-chromium có lực kéo mạnh nhưng độ cứng tương đối yếu, vì vậy không được sử dụng phổ biến trong các ca niềng răng khó và phức tạp. Do vậy, loại dây cung này không được phổ cập rộng rãi như các loại dây cung khác.

#4. Sản phẩm Niken – Titan (Niti)

Dây cung Niken – Titan là thành tựu nghiên cứu và phát triển của nhà khoa học William F.Buehler, được ra mắt vào năm 1960. Mặc dù xuất hiện muộn hơn so với loại dây cung niềng ra khác, tuy nhiên sản phẩm này đã chứng minh được những ưu điểm vượt trội nhờ các vật liệu cấu tạo siêu dẻo và có độ đàn hồi cao.

Dây cung Niken – Titan được chế tác từ 55% Niken và 45% Titanium. Đây là các loại hợp kim được sử dụng phổ biến trong các phương pháp niềng răng hiện nay. Với mức chi phí hợp lý, phù hợp với mọi đối tượng khách hàng, dây cung Niken – Titan trở thành sự lựa chọn hàng đầu của khách hàng khi có nhu cầu chỉnh nha thẩm mỹ.

#5. Dây cung Titan – Beta (TMA)

Sản phẩm này còn gọi với cái tên thương mại là hợp kim TMA hoặc Titanium – Molybdenum. Dây cung niềng răng Titan – Beta được cầu thành từ 4 loại vật liệu bao gồm:  79% Titanium, 11% Molypden, 6% Zirconium và Tin 4%. Ngoài ra, đây là loại dây cung có khả năng tăng giảm chiều dài trong quá trình chỉnh nha giúp tối ưu thời gian và hiệu suất niềng răng.

Trên đây là 5 loại dây cung niềng răng được ứng dụng phổ biến trong các chỉnh nha. Mỗi loại dây cung đều sở hữu những ưu, nhược điểm riêng nhằm đáp ứng cho từng đối tượng khách hàng khác nhau. Do đó, trước khi quyết định chỉnh nha, bệnh nhân cần nói rõ mong muốn và tình trạng sức khỏe răng miệng để được các bác sĩ tư vấn loại dây cung phù hợp nhất.

Tham khảo: Chun Chuỗi Niềng Răng Có Tác Dụng Gì? 4 Lưu Ý Khi Sử Dụng

Giải đáp 5 câu hỏi liên quan đến các loại dây cung niềng răng

Dưới đây là các câu hỏi phổ biến, liên quan đến các loại dây cung niềng răng mà Trung Tâm ViDental Brace tổng hợp cho bạn đọc:

Dây cung vuông niềng răng là gì?

Dây cung vuông niềng răng hay dây cung điện thường được sử dụng rộng rãi trong quy trình chỉnh nha. Theo các chuyên gia, khí cụ này được áp dụng hiệu quả giúp đóng khoảng, chỉnh khớp cắn và tác động lực di chuyển ổn định lên răng. Đồng thời, kích thước của dây cung chỉnh nha vuông đa dạng hơn so với dây cung dạng tròn.

Kích thước các loại dây cung niềng răng là bao nhiêu?

Dây cung là khí cụ không thể thiếu trong phương pháp niềng răng bằng mắc cài. Dây cung được thiết kế mảnh, nhẹ, vừa với chiều dài của hàm để không gây cảm giác khó chịu, vướng víu và giảm thiểu các tổn thương lên vùng mô mềm xung quanh. Kích thước của mỗi loại dây cung khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu và tình trạng răng miệng của từng khách hàng, cụ thể:

• Dây cung chỉnh nha tròn có kích thước: 0.012; 0.014; 0.016; 0.018 (inches).
• Dây cung tiết diện có kích thước: 0.016 × 0.016; 0.016 × 0.022; 0.017 × 0.022; 0.017 × 0.025; 0.018 × 0.022; 0.018 × 0.025; 0.019 × 0.025 (inches).

Tùy theo từng giai đoạn, bác sĩ sẽ lựa chọn loại dây cung có kích thước phù hợp nhất với tình trạng răng của từng bệnh nhân. Thông thường trong giai đoạn đầu và cuối, bác sĩ sẽ ưu tiên các loại dây cung niềng răng có kích thước vừa phải, có độ đàn hồi cao để tạo lực vừa phải tác động lên răng.

Trong khi đó, ở giai đoạn đóng khoảng, bệnh nhân sẽ được gắn dây cung hình vuông có kích thước lớn và độ chịu lực cao nhằm tạo ra lực siết mạnh giúp răng dịch chuyển vào các khoảng trống trên cung hàm.

Đứt, tuột dây cung khi niềng phải làm sao?

Dây cung chỉnh nha có thể bị tuột hoặc đứt, gãy trong quá trình chỉnh nha nếu không được bảo quản và chăm sóc đúng cách. Đặc biệt, đối với phương pháp niềng răng bằng mắc cài kim loại khóa thường không có chốt đóng chắn chắn để cố định dây cung.

Để khắc phục tình trạng này, bạn có thể sử dụng tay hoặc nhíp để đẩy dây cung về rãnh của mắc cài. Thao tác này cần được thực hiện sau khi tay đã được khử trùng và vệ sinh sạch sẽ.

Trong trường hợp dây cung bị đứt, bạn nên đến ngay cơ sở nha khoa để được kiểm tra và thay mới, tránh làm ảnh hưởng đến quá trình niềng.

Bao lâu thì phải thay dây cung một lần? Thay dây cung có đau không?

Bao lâu thì phải thay dây cung một lần là thắc mắc của  nhiều khách hàng khi có nhu cầu chỉnh nha thẩm mỹ. Theo các chuyên gia, dây cung cần được thay thường xuyên để đảm bảo hiệu quả trong quá trình niềng răng. Thông thường, các bác sĩ sẽ thay dây cung vào mỗi lần bệnh nhân đến tái khám dao động khoảng từ 1 – 2 tháng/lần.

Tuy nhiên, thời gian thay dây cung niềng răng còn phụ thuộc vào tốc độ dịch chuyển của răng, tình trạng răng miệng của từng bệnh nhân và nhiều yếu tố khách quan khác. Hơn nữa, tùy vào mỗi phương pháp niềng răng, bác sĩ có thể thay dây cung chỉnh nha sớm hoặc muộn hơn so với thời gian tiêu chuẩn.

Bên cạnh đó, thời gian cho mỗi lần thay dây cung niềng răng cũng được nhiều khách hàng đề cập đến. Nếu sử dụng mắc cài kim loại khóa tự động, khách hàng chỉ mất từ 20 – 30 phút cho mỗi lần thay dây cung chỉnh nha. Ngược lại, đối với mắc cài kim loại truyền thống, khoảng thời gian thay dây cung niềng răng sẽ lâu hơn, do các bác sĩ phải buộc thun để cố định dây cung vào từng mắc cài.

Ngoài ra, vấn đề thay cung niềng răng có đau không cũng nhận được sự quan tâm lớn trong lĩnh vực chỉnh nha thẩm mỹ. Theo các chuyên gia, thời gian đầu bệnh nhân có thể xuất hiện các cơn đau nhức, ê buốt, do răng vẫn chưa quen với lực siết từ hệ thống khí cụ. Đặc biệt, sau mỗi lần thay dây cung mới, cảm giác đau nhức sẽ bộc lộ rõ nhất, bởi bác sĩ cần điều chỉnh lại lực siết để phù hợp với tình trạng răng miệng hiện tại.

Tuy nhiên, khách hàng không cần quá lo lắng, vì tình trạng đau nhức răng sau mỗi lần thay dây cung chỉ kéo dài từ 2 – 3 ngày, sau đó tự thuyên giảm. Đối với những cơ địa nhạy cảm và nền răng yếu, tình trạng này có thể kéo dài lâu hơn, tối đa 1 tuần, sau đó bạn có thể trở lại sinh hoạt bình thường.

Trong trường hợp, các cơn đau nhức kéo dài, quá ngưỡng chịu đựng bạn có thể liên hệ với bác sĩ để được hỗ trợ khẩn cấp. Tuyệt đối không sử dụng thuốc giảm đau khi chưa có sự đồng ý từ phía nha sĩ chỉnh nha.

Nuốt dây cung niềng răng có sao không?

Nguyên nhân gây ra tình trạng nuốt phải dây cung niềng răng có thể do: Lực chải răng quá mạnh, ăn đồ ăn quá cứng hoặc quá dẻo, sử dụng mắc cài kém chất lượng,… Các nguyên nhân này khiến dây cung niềng răng dễ dàng bị tuột khỏi rãnh mắc cài được cố định ban đầu.

Đây là vấn đề khá nghiêm trọng bởi dây cung được thiết kế dạng sắt nhọn, khi đi xuống thành ruột có thể va chạm vào dạ dày và các bộ phận khác, từ đó gây ra những tác hại nguy hiểm như:

• Gây viêm nhiễm họng: Khi nuốt phải dây cung niềng răng có thể làm họng bị rách. Cổ họng tổn thương tạo môi trường thuận lợi để vi khuẩn phát triển và dễ dàng tấn công vào vị trí trầy xước, gây ra ra hiện tượng viêm nhiễm. Từ đó dẫn đến viêm họng và một số bệnh lý liên quan ảnh hưởng đến thói quen sinh hoạt hằng ngày.
• Đau dạ dày: Dây cung theo thức ăn xuống đường tiêu hóa có thể gây tổn thương dạ dày và các bộ phận khác. Điều này khiến cho dạ dày hoạt động kém hiệu quả hơn, từ đó gây ra tình trạng đầy hơi, khó tiêu.
• Thủng ruột: Dạ dày khi co bóp gặp phải vật thể sắc nhọn như dây cung niềng răng có thể tác động vào thành ruột. Thậm chí, dây cung có thể gây va chạm, làm thủng thành ruột và dẫn đến viêm nhiễm nặng.

Khi nuốt phải dây cung niềng răng, bạn không nên quá hốt hoảng khiến dạ dày co bóp nhiều hơn. Điều này có thể làm cho dây cung càng va chạm vào thành ruột gây đau thắt, khó chịu. Để xử lý vấn đề này, bạn cần tuân thủ các điều sau:

• Khi nuốt phải dây cung niềng răng, bạn cần bình tĩnh kiểm tra lại số lượng mắc cài và dây cung còn lại trong khoang miệng.
• Đến ngay cơ sở nha khoa để được các bác sĩ hỗ trợ kịp thời. Trong trường hợp này, các bác sĩ sẽ tiến hành soi dạ dày và thành ruột để xác định vị trí của dây cung, từ đó lên kế hoạch điều trị cụ thể. Nếu dây cung không va chạm đến các bộ phận nội tạng trong cơ thể, bác sĩ sẽ gắn lại phần mắc cài và dây cung bị bung, tuột để không làm ảnh hưởng đến quá trình chỉnh nha và sức khỏe của bệnh nhân.
• Nên bổ sung các loại rau củ quả và nước ép trái cây để giúp quá trình đào thải dây cung niềng răng được nhanh chóng và dễ dàng hơn.
• Sau 1 thời gian không thấy mắc cài được tiêu hoá, bệnh nhân có dấu hiệu đau thắt bụng thì nên đến ngay các cơ sở y tế để thăm khám và tiến hành phẫu thuật lấy dây cung ra ngoài.

Trên đây là các thông tin quan trọng và tổng quan liên quan đến các loại dây cung niềng răng. Hy vọng, bài viết sẽ cung cấp cho bạn nhiều kiến thức bổ ích, từ đó chọn được loại dây cung phù hợp với tình trạng răng miệng. 

Xem thêm:

Review Niềng Răng: Phương Pháp Điều Trị Nào Tốt Nhất

[Giải Đáp] Niềng Răng Có Ảnh Hưởng Đến Thần Kinh Không?